Օտարերկրյա որակավորումների ճանաչումը ՀՀ-ում

Օտարերկրյա որակավորումների ճանաչումը Հայաստանում բազմաշերտ գործընթաց է, որն ընդգրկում է ակադեմիական ճանաչումը (կրթությունը շարունակելու նպատակով) և մասնագիտական ճանաչումը (աշխատանքի համար): Հայաստանի կողմից միջազգային պայմանագրերի վավերացումը՝ հատկապես Լիսաբոնի ճանաչման կոնվենցիան (ԼՃԿ) և Բոլոնիայի գործընթացին անդամակցությունը մեծապես ազդում են ճանաչման մոտեցումների վրա։

Այլ տարածաշրջանների համար ճանաչումը հիմնվում է Տոկիոյի կոնվենցիայի (Ասիա-խաղաղօվկիանոսյան տարածաշրջան) կամ ՄԱԿ-ի Գլոբալ կոնվենցիայի վրա։

Ակադեմիական ճանաչումը հիմնականում այն անհատների համար է, ովքեր ցանկանում են շարունակել իրենց կրթությունը Հայաստանում (օրինակ՝ բարձրագույն կրթություն ստանալ օտարերկրյա միջնակարգ կրթությունն ավարտելուց հետո, ստանալ մագիստրոսի աստիճան օտարերկրյա բակալավրիատից հետո կամ ասպիրանտուրա օտարերկրյա մագիստրատուրայից հետո): Այս դեպքում ԱՓՇԱՏԿ-ը գնահատում է օտարերկրյա որակավորումները՝ համեմատելով դրանք համանման ազգային որակավորումների հետ և համապատասխանեցնելով դրանք Հայաստանի ազգային որակավորումների շրջանակում:

Ճանաչման գործընթացը

  1. Դիմում ԱՓՇԱՏԿ-ին. Դիմորդները, որպես կանոն, ներկայացնում են իրենց օտարերկրյա որակավորումները (դիպլոմները իրենց միջուկով կամ հավելվածով, վկայականներ) ԱՓՇԱՏԿ-ին: Խորհուրդ է տրվում այս քայլը կատարել նախընտրած բուհ դիմելուց առաջ:
  2. Գնահատում ԱՓՇԱՏԿ-ի կողմից. ԱՓՇԱՏԿ-ի մասնագետները գնահատում են օտարերկրյա որակավորումները՝ համեմատելով դրանք համանման ազգային որակավորումների հետ: Որպես կանոն, գնահատման գործընթացը հաշվի է առնում հետևյալ տեղեկատվությունը.
  • ուսումնական հաստատության կարգավիճակը և կրթական ծրագրի հավատարմագրումը տվյալ երկրում,
  • կրթական ծրագրի մակարդակը, բովանդակությունը, նոմինալ տևողությունը արտահայտված կրեդիտներով և ուսումնառության փաստացի տևողությունը, եթե առկա է տարբերություն,
  • որակավորման պրոֆիլը, ձեռք բերված ուսումնառության վերջնարդյունքները, ուսուցման ձևը,
  • որակավորման մակարդակի համադրելիությունը համապատասխան ազգային որակավորման հետ:
  1. Խորհրդատվական տեղեկանքի տրամադրում. Գնահատման հիման վրա ԱՓՇԱՏԿ-ը տրամադրում է խորհրդատվական տեղեկանք, որը պարունակում է տեղեկատվություն հաստատության կարգավիճակի, որակավորման մակարդակի և Հայաստանում դրա համադրելիության վերաբերյալ, ինչպես նաև որակավորմանը վերապահված ակադեմիական և մասնագիտական իրավունքների մասին: Կարևոր է ընդգծել, որ խորհրդատվական տեղեկանքը վերջնական ճանաչման որոշում չէ:
  2. Դիմում բուհ-ին. Դիմորդն այնուհետև դիմում է Հայաստանում նախընտրած բուհին ընդունելության համար` ներառելով ԱՓՇԱՏԿ-ի խորհրդատվական տեղեկանքը ընդունելության համար պահանջվող այլ փաստաթղթերի մեջ:
  3. Բուհ-ի վերջնական որոշում. Բուհերը ընդունելության նպատակով ակադեմիական ճանաչման վերաբերյալ վերջնական որոշում կայացնողներն են: Ակնկալվում է, որ որոշումը հիմնված կլինի ԱՓՇԱՏԿ-ի  կողմից տրամադրված խորհրդատվական տեղեկանքի վրա։ Լիսաբոնի ճանաչման կոնվենցիայի սկզբունքների համաձայն, եթե օտարերկրյա որակավորման և համապատասխան ազգային որակավորման միջև «էական տարբերություններ» չկան,  ապա այն ճանաչվում է։ Եթե առկա են էական տարբերություններ, ապա բուհը կարող է հավելյալ պահանջներ ներկայացնել (օրինակ՝ լրացուցիչ դասընթացներ, քննություններ) նախքան ամբողջական ճանաչման շնորհումը: